مکیدن پستانک

پستانک از مشغولیات بسیار رایج نوزادان است که مادران بسیاری برای آرام کردن کودکان خود از آن استفاده می کنند حال سوال این است که فواید و مضرات مکیدن پستانک چیست و چطور می توان قطع مکیدن پستانک را در کودکان اجرا کرد؟ مادران گرامی مطالب این نوشته را به دقت مطالعه کنید تا اطلاعات مفیدی در این باره کسب کنید.

پستانک چیست؟

پستانک وسیله پلاستیکی یا سیلیکونی است شبیه سینه مادر که برای آرام کردن کودکانی که نیاز به مکیدن و آرام شدن دارند، به کار می رود. ۱- پستانکی که سر آن شبیه سینه مادر گرد است. ۲- پستانکی که سر آن پهن است.

انوع پستانک

• پستانک به شکل طبیعی : این نوع پستانک موجب می شود که سقف دهان و لب ها به طور طبیعی رشد نماید. سوراخ پستانک باید به طرف بالا و در سطح طرفی پستانک باشد، به طوری که در هنگام مکیدن شیر به طرف سقف دهان شیرخوار پاشیده شود.
• پستانک به شکل معمولی : این نوع پستانک ها، حالت و عمل شبیه هنگامی که شیرخوار به سینه مادر مک می زند، به وجود نمی آورد، بهتر است سوراخ این نوع پستانک ها به شکل بریدگی باشد تا این که چند سوراخ داشته باشد تا در هر ثانیه ۲ تا ۳ قطره از آن بچکد.
• پستانک برای شیرخواران مبتلا به قولنج و دردهای شکمی : این نوع پستانک شبیه نوک پستان مادر در دهان کودک قرار می گیرد و لبه آن پهن است و هوا کمتر هنگام شیر خوردن وارد مری کودک می گردد.

دادن پستانک به شیرخوار در موارد زیر مفید است

1. بعضی از شیرخواران ذاتا ناآرام و تحریک پذیرند، یعنی کودک شیر کافی مادر خورده، کهنه او عوض شده ، در بغل مادر یا در گهواره مناسب آرمیده ، ولی ناآرام است و نق می زند. این کودکان نیاز بیشتری به مکیدن دارند. اگر به این کودکان پستانک داده شود، آن را می مکد و به خواب می روند.
2. بعضی از کودکان پس از چند هفته بعد از تولدشان هنوز دچار دردهای قولنجی شکمی هستند. اگر به چنین کودکانی پستانک داده شود آرام تر خواهند شد، زیرا کمتر هوا می بلعند.
3. مرگ ناگهانی کودکان در شب : بعضی از کودکان به طور نادر در شب دچار مرگ ناگهانی می گردند. مطالعلت نشان داده است مکیدن پستانک در شب موجب کم شدن مرگ کودکان در شب می گردد.

دادن پستانک به نوزاد چه ضررهایی دارد؟

1. اختلال در تغذیه از شیر مادر: اگر به نوزاد در روزهای اول تولد، پستانک داده شود سبب می شود که نوزاد کمتر به سینه مادر مک بزند و تغذیه با شیر مادر دچار اشکال گردد. بنابراین در چند هفته بعد از تولد نباید به نوزاد پستانک داد.
2. اختلال در خواب مادر: بعضی از کودکان که عادت به مکیدن پستانک دارند، ممکن است در شب پستانک از هانشان خارج شود و به دفعات گریه کنند و مادر را بیدار نمایند.
3. عفونت گوش میانی: گرچه عفونت گوش میانی در شش ماه اول تولد کمتر اتفاق می افتد ، ولی امکان پیدایش عفونت گوش میانی در کودکانی که پستانک می مکند بیشتر است.
4. مکیدن پستانک در طولانی مدت، تخریب دندان ها و فک می گردد : مکیدن پستانک یا انگشت ها در سال اول تولد مشکل زیادی به وجود نمی آورد. مجمع علمی کودکان آمریکا معتقد است اگر پستانک بعد از سن یک سالگی ادامه یابد، به علت فشاری که به لثه ها وارد می شود ممکن است موجب روی هم قرار نگرفتن دندان ها، کم شدن قوس فک و به وجود آمدن فاصله بین دو دندان فوقانی گردد مادر باید سعی کند عادت مکیدن پستانک ، شست و شیشه شیرخوری پستانک دار را بعد از یک سالگی قطع کند.

چطور عادت مکیدن پستانک را در کودک از بین ببریم؟

مادر باید سر پستانک و پستانک شیشه شیرخوری را با قیچی بچیند. در این صورت کودک قادر نخواهد بود به پستانک یا شیشه شیرخوری مک بزند و به جای پستانک و شیشه شیرخوری هنگام خواب ، کودک را در آغوش پر مهر و محبت خود قرار دهد، او را نوازش کند و برای او لالایی بخواند تا کودک به خواب رود و پستانک را ترک کند.

بعضی از کودکان به مکیدن پستانک اصرار دارند. مادر باید به چنین کودکانی شی ای دیگر مانند عروسک یا حیوانات عروسکی یا اسباب بازی های متحرک و صدا دار بدهد و جانشین پستانک نماید. کودک این وسایل را به دهان خود می برد و به تدریج مکیدن پستانک و شست دست و شیشه شیرخوری را ترک خواهد کرد.

اگر کودک به مکیدن شست خود وابسته شده و ادامه می دهد، رفتار مادر با کودک باید طوری باشد که او تصور کند دختر یا پسر بزرگی شده است ، او را دختر بزرگ یا پسر رشید و قوی صدا کند. ظرف غذای بزرگی جلوی او بگذارد. اگر انگشت خود را مک نزند به او جایزه بدهد و هنگام خواب کنارش بخوابد و او را نوازش کند و دست های کودک را در دست خود بگیرد تا کودک در آغوش مادر بدون مکیدن شست به خواب برود.

مکیدن انگشت شست و دست بهتر است

مکیدن انگشت شست بهتر از مکیدن پستانک می باشد، زیرا دست کودک همیشه در اختیار است و کمتر آلوده می گردد و کمتر موجب آلودگی دهان او می شود. مزیت دیگر مکیدن شست این است که در نیمه شب موقعی که پستانک از دهان کودک بیرون می افتد، گریه می کند تا مادر به سراغ او برود و پستانک را به دهانش بگذارد، ولی کودک که انگشت خود را می مکد، خودش انگشت خودش را به دهانش می گذارد. مادران نباید از مکیدن انگشت یا دست کودک خود نگران باشند. اگر او با این کار آرامش می یابد، نباید دست او را از دهانش بیرون بیاورند. این کودکان هنگامی که داخل رحم مادر بوده اند، انگشتان خود را مک می زده اند.

نکاتی در مورد نگهداری پستانک

• سوراخ پستانک باید به اندازه ای باشد که اگر بطری را وارونه نگه دارید، در هر ثانیه از سوراخ های آن ۲ تا ۳ قطره شیرر بچکد و ضرورت نداشته باشد که بطری را بین شیر خوردن نوزاد از دهان او بیرون بیاورید و تکان دهید یا پائین پستانک را بین انگشتان خود بفشارید تا شیر خارج شود.
• بطری شیرخوری باید دارای پوششی برای سر پستانک باشد تا از آلودگی پستانک جلوگیری نماید.برای کودکانی که با شیر غیر شیر مادر یعنی شیرخشک یا شیر پاستوریزه تغذیه می شوند، به حداقل ۶ تا ۸ بطری ۲۵۰ میلی لیتری احتیاج دارید.
• بطری و پستانک باید استریل شود. استریل کردن ممکن است با روش هیپوکلریت یا جوشاندن انجام گیرد. اگر روش هیپوکلریت به کار رود، باید بطری، پستانک ، پوشش پستانک و لوازم دیگر مانند قاشق و کارد را در آبی که دارای یک درصد هیپوکلریت است یا صابون گرم خیس نمایید و مدتی در آن قرار دهید و سپس کاملا بشوئید.