اگر به نظر می رسد نوزاد یا کودک شما نسبت به شیر مادر، شیر خشک یا شیر گاو واکنش نشان می دهد، ممکن است به شیر گاو حساسیت داشته باشد یا عدم تحمل لاکتوز داشته باشد.
اگر متوجه علائم حساسیت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز شدید، با پزشک کودک خود صحبت کنید. برای بسیاری از کودکان، شیر گاو بخش اساسی رژیم غذایی آنهاست. این پایه برای اکثر انواع شیر خشک کودک است و اغلب اولین نوشیدنی (به غیر از آب) است که کودکان پس از شیر خشک یا شیر مادر می نوشند.
اگر کودک شما شیر خشک گاو را بدون هیچ مشکلی نوشید، به احتمال زیاد مشکلی برای نوشیدن شیر گاو معمولی نخواهد داشت. حتی نوزادانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه میشوند، معمولاً شیر گاو را به خوبی کنترل میکنند، زیرا در معرض پروتئین شیر گاو در شیر مادر قرار گرفتهاند.
تفاوت بین عدم تحمل لاکتوز و حساسیت به شیر چیست؟
از هر ۱۰ کودک خردسال یک نفر با نوشیدن شیر گاو واکنش نشان می دهد. این می تواند به دلیل عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به شیر باشد. آلرژی به شیر در کودکان زیر ۵ سال بسیار شایع تر از عدم تحمل لاکتوز است.
عدم تحمل لاکتوز یک مشکل در سیستم گوارشی است – به این معنی که کودک شما آنزیم لازم برای هضم لاکتوز را ندارد، که قند طبیعی موجود در شیر است. با این حال، آلرژی به شیر یک مشکل در سیستم ایمنی است، جایی که بدن به پروتئین موجود در شیر واکنش نشان می دهد و هیستامین ها را برای مبارزه با آنچه که معتقد است مهاجم است می فرستد. آلرژی معمولا سایر قسمت های بدن و همچنین معده را درگیر می کند و ممکن است علائمی مانند بثورات پوستی یا تورم صورت را ایجاد کند.
علت عدم تحمل لاکتوز چیست؟
لاکتوز قند موجود در شیر تولید شده توسط همه پستانداران از جمله انسان است. گاهی اوقات، افراد به اندازه کافی آنزیم لاکتاز در روده خود برای تجزیه لاکتوز تولید نمی کنند.
تعداد بسیار کمی از نوزادان دچار عدم تحمل لاکتوز واقعی هستند، یک بیماری ژنتیکی نادر که در آن بدون هیچ گونه آنزیم لاکتاز متولد می شوند. (به این عدم تحمل لاکتوز اولیه می گویند.) با این حال، بسیاری از افراد در سنین بالاتر، بعد از سن ۵ سالگی، دچار عدم تحمل لاکتوز می شوند. این بیماری در میان مردم بومی و/یا جزایر تنگه تورس و مردم آسیا، آفریقا، خاورمیانه و برخی از کشورهای مدیترانه شایع تر است. عدم تحمل لاکتوز در نوزادان و کودکان خردسال نادر است. با این حال، اگر دیواره روده آنها به دلیل بیماری مانند گاستروانتریت یا آلرژی یا عدم تحمل به غذای دیگری آسیب ببیند، ممکن است به طور موقت نسبت به شیر عدم تحمل شوند. این عدم تحمل لاکتوز ثانویه نامیده می شود و پس از بهبودی روده، معمولاً طی چند ماه، برطرف می شود.
علائم عدم تحمل لاکتوز چیست؟
علائم عدم تحمل لاکتوز در نوزادان و کودکان عبارتند از:
-مدفوع مایع و کف آلود (poo) که ممکن است سبز باشد
-تحریک پذیر بودن
-دل درد
-نفخ
-عبور گاز زیاد
-افزایش وزن آهسته
همه این علائم در نوزادان رایج است و لزوماً به معنای عدم تحمل لاکتوز نیست. اما اگر کودک شما اسهال مداوم دارد یا وزن اضافه نمی کند، به پزشک مراجعه کنید. شیردهی را قطع نکنید مگر اینکه پزشک به شما بگوید.
عدم تحمل لاکتوز چگونه درمان می شود؟
اگر عدم تحمل لاکتوز ناشی از ناراحتی شکم است، به شیردهی ادامه دهید. اگر کودک شما با شیر خشک تغذیه می شود، قبل از تغییر به شیر خشک کم لاکتوز یا بدون لاکتوز با پزشک یا پرستار بهداشت کودک خود صحبت کنید.
کودکان بزرگتر باید غذاهای لبنی را از رژیم غذایی خود حذف کنند، اما نه حذف کامل. آنها هنوز هم می توانند مقداری پنیر، ماست، محصولات سویای غنی شده با کلسیم، شیر بدون لاکتوز، کره و خامه بخورند. پزشک یا متخصص تغذیه شما را در مورد بهترین رژیم غذایی برای فرزندتان راهنمایی می کند. بیشتر اوقات، کودکان خردسال پس از چند هفته رژیم کم لاکتوز از عدم تحمل لاکتوز بهبود می یابند. با پزشک یا متخصص تغذیه خود در مورد چگونگی وارد کردن آرام شیر و محصولات لبنی به رژیم غذایی کودک خود صحبت کنید.
علت حساسیت به شیر چیست؟
آلرژی به شیر زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی کودک شما به پروتئین موجود در شیر واکنش نشان دهد. این یکی از شایع ترین آلرژی های غذایی در کودکان خردسال است. بیشتر کودکان تا زمانی که به سن مدرسه می رسند حساسیت شان به شیر بیشتر می شود.
علائم حساسیت به شیر گاو چیست؟
-واکنش به شیر می تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت رخ دهد.
-واکنش های سریع عبارتند از:
-کهیر (کهیر)
-تورم لب ها، صورت یا چشم ها
-دل درد
-استفراغ یا اسهال
-تنفس پر سر و صدا، خس خس سینه یا گرفتگی صدا
-زبان یا گلو متورم
-تغییر در هوشیاری یا شل شدن در نوزادان یا کودکان خردسال
-افزایش اگزما
-استفراغ و/یا اسهال که ۲ تا ۲۴ ساعت پس از خوردن شیر شروع می شود.
آلرژی به شیر چگونه درمان می شود؟
اگر کودک شما به شیر حساسیت دارد، باید لبنیات را به طور کامل از رژیم غذایی او حذف کنید. توصیه های پزشک یا متخصص آلرژی خود را دنبال کنید و برچسب مواد غذایی را به دقت بخوانید. همچنین ممکن است لازم باشد از شیر سایر حیوانات مانند بز اجتناب کنید.
اگر کودک شما با شیر خشک تغذیه می شود، می توانید از شیر خشک هیدرولیز شده (EHF) یا شیر خشک مبتنی بر اسید آمینه (AAF) استفاده کنید. اگر کودک شما بیش از ۶ ماه سن دارد، می توانید از شیر خشک پروتئین سویا نیز استفاده کنید (مگر اینکه به سویا نیز حساسیت داشته باشد). از شیرخشک ساخته شده از شیر گاو، شیر بز، شیر گوسفند، شیر HA یا A2 یا شیر خشک های بدون لاکتوز استفاده نکنید.
اگر کودک شما بالای یک سال سن دارد، می توان به او شیر سویا یا شیر برنج، جو دوسر یا آجیل غنی شده با کلسیم داد. مهم است که مطمئن شوید کلسیم کافی دریافت می کنند.
اگر کودک شما به شیر حساسیت دارد، ممکن است به شما توصیه شود که خود تزریق کننده آدرنالین همراه داشته باشید. گاهی اوقات واکنش های آلرژیک شدید می تواند منجر به آنافیلاکسی شود که یک اورژانس است و حتی می تواند کشنده باشد. در صورت بروز آنافیلاکسی می توان از خود تزریق کننده آدرنالین برای ارائه کمک های اولیه استفاده کرد.
آیا در صورت عدم تحمل لاکتوز به نوزادم می توانم همچنان شیر دهم؟
اگر کودک شما عدم تحمل لاکتوز دارد، می توانید بدون تغییر رژیم غذایی خود به شیردهی ادامه دهید. کاهش میزان لبنیات مصرفی، میزان لاکتوز موجود در شیر مادر را کاهش نمی دهد.
آیا هنوز هم می توانم به نوزادم که به شیر حساسیت دارد شیر دهم؟
شیر مادر بهترین است، از جمله برای نوزادانی که به شیر حساسیت دارند. در برخی موارد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که شیر و محصولات لبنی را از رژیم غذایی خود حذف کنید. در موارد دیگر، ممکن است بتوانید از رژیم غذایی معمول خود استفاده کنید. پزشک یا متخصص آلرژی به شما توصیه می کند.
سخن آخر:
مراقب واکنش کودکتان به لبنیات باشید. برخی از افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز می توانند مقادیر کمی لاکتوز را هضم کنند، در حالی که برخی دیگر به کوچکترین مقادیر بسیار حساس هستند. احتمالاً از طریق آزمون و خطا خواهید فهمید که کودک شما چه مقدار از غذاهای لبنی را می تواند تحمل کند.
با این حال، اگر کودک شما به شیر حساسیت دارد، باید از دادن هرگونه لبنیات به او خودداری کنید. اطمینان حاصل کنید که تمام نیازهای تغذیه ای کودک شما برآورده شده است. اگر نیاز دارید لبنیات را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید، باید مطمئن شوید که آنها منابع دیگری از کلسیم دارند که به رشد استخوان ها و دندان ها کمک می کند.
منابع:
https://www.pregnancybirthbaby.org.au/milk-intolerance-in-babies-and-children
https://www.babycenter.com/health/conditions/lactose-intolerance-in-babies_1201464