شیرمادر توسط سازمان های بهداشتی در سراسر جهان به عنوان منبع ایده آل برای تغذیه کودک شناخته شده است.
یک رژیم غذایی با شیرمادر برای ۶ ماه اول زندگی و به دنبال آن افزودن غذاهای جامد به همراه شیرمادر برای حداکثر ۲ سال توصیه می شود.
شیرمادر چه محتویاتی دارد که آن را به گزینه ای توصیه شده تبدیل می کند؟
شیرمادر در مقابل شیر خشک
- شیرمادر توسط بدن مادر به طور خاص برای تأمین نیازهای غذایی کودک تولید می شود.
- این ماده هر آنچه بدن کودک برای رشد و تکامل مناسب بدن نیاز دارد را فراهم می کند.
- شیرمادر منبع کاملی از تغذیه و آبرسانی است.
- شیرمادر در محافظت از نوزاد از طریق آنتی بادی هایی که از مادر عبور می کنند نیز کمک می کند.
- با این وجود، شیر خشک یک جایگزین مطمئن و قابل قبول برای شیرمادر است.
- برای مادری که نمی تواند شیر مادر بدهد یا ترجیح می دهد شیرمادر ندهد، شیر خشک گزینه مناسبی است.
- اطمینان از اینکه نوزاد تغذیه کافی را دریافت می کند، چه از طریق شیرمادر و چه از شیر خشک، مهمترین چیز است.

ترکیبات مغذی شیرمادر
شیرمادر از آب، کربوهیدرات، لیپید و پروتئین تشکیل شده است. هر یک از این مواد مغذی در کمک به رشد و نمو نوزاد نقش دارد.
آب:
- شیرمادر از حدود ۹۰٪ آب تشکیل شده است.
- آب به تنظیم دمای بدن، روان سازی مفاصل و محافظت از اندامها کمک می کند.
- خوشبختانه، شیرمادر به تنهایی تمام آب مورد نیاز نوزادان را برای زنده ماندن تأمین می کند.
کربوهیدرات:
- کربوهیدرات ها منبع انرژی مورد نیاز مغز هستند.
- کربوهیدرات اصلی شیرمادر، قند شیر است که به لاکتوز معروف است.
- شیر انسان حاوی لاکتوز بیشتر از شیر گاو است.
- سایر کربوهیدرات های موجود در شیرمادر (مانند الیگوساکاریدها) باعث تقویت باکتری های سالم در روده کودک شما می شوند.
- این باکتری ها از روده کودک شما محافظت می کنند و می توانند از بیماری هایی مانند اسهال نوزادان جلوگیری کنند.
چربی:
- چربی ها ممکن است فقط حدود ۴٪ از شیرمادر را تشکیل دهند، اما بیش از نیمی از کالری دریافتی کودک شما از آن تأمین می شوند.
- لیپیدها منبع اصلی انرژی، کلسترول و اسیدهای چرب ضروری مانند DHA هستند.
- این مواد مغذی برای رشد مغز، سیستم عصبی و بینایی کودک شما لازم است.
- میزان کالری بالای لیپیدها در شیرمادر نیز باعث افزایش وزن کودک می شود.
- شیرمادر به طور طبیعی باید حاوی تمام لیپیدهایی باشد که کودک شما برای رشد در ۶ ماه اول زندگی نیاز دارد.
پروتئین:
- پروتئین ها باعث ایجاد، تقویت و ترمیم بافت بدن می شوند.
- پروتئین همچنین برای تولید هورمون ها، آنزیم ها و آنتی بادی ها لازم هستند.
- هضم پروتئین موجود در شیرمادر برای نوزادان آسان است.
- این پروتئین ها در هر مرحله از چرخه زندگی برای زنده ماندن انسان ضروری هستند.

ترکیبات زیست فعال
عناصر مختلفی از شیرمادر وجود دارد که در شیر خشک یافت نمی شود. این مواد بی نظیر از مادر منتقل می شوند.
آنتی بادی ها:
- ایمونوگلوبولین ها آنتی بادی هایی هستند که با بیماری مقابله می کنند.
- به دلیل این مواد ایمنی طبیعی، تقریباً می توان شیرمادر را به عنوان اولین واکسن کودک در نظر گرفت.
- خواص شیرمادر به محافظت در برابر سرماخوردگی، عفونت گوش، استفراغ، اسهال و سایر عفونت های بالقوه خطرناک کمک می کند.
- آنتی بادی اصلی در شیر مادر ایمونوگلوبولین ترشحی A (IgA) است.
- IgA ریه ها و روده های کودک را می پوشاند و آنها را برای جلوگیری از ورود میکروب به بدن و جریان خون کمک می کند.
- نوزادانی که نارس متولد می شوند و کسانی که بلافاصله به مهد کودک می روند آماده اند تا از حمایت ایمنی اضافی که شیرمادر می تواند فراهم کند، بهره مند شوند.
هورمون ها:
- هورمون ها در بدن انسان کارهای زیادی دارند.
- آنها بر رشد و نمو، متابولیسم، استرس و درد و تنظیم فشار خون تأثیر می گذارند.
- هورمون های دخیل در تولید شیر شامل پرولاکتین، هورمون های تیروئید و فاکتورهای رشد هستند.
آنزیم:
- چندین آنزیم اصلی در شیرمادر وجود دارد.
- برخی از آنها با تجزیه چربی ها یا پروتئین ها به هضم غذا کمک می کنند.
- در حالی که برخی دیگر از آنها از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می کنند.
- بسیاری از آنزیم های موجود در شیر مادر انسان عملکرد ناشناخته ای دارند.
- اگرچه ممکن است ما به طور کامل متوجه نباشیم که همه این آنزیم ها چه کاری انجام می دهند، اما این احتمال وجود دارد که آنها نقش مفیدی در رشد نوزاد داشته باشند.
ترکیبات مغذی:
شیرمادر حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز برای نوزادان است. شیر خشک ها همچنین حاوی بسیاری از این ترکیبات مغذی حیاتی هستند.
ویتامین ها:
- ویتامین ها از استخوان ها، چشم ها و پوست مراقبت می کنند.
- این مواد برای جلوگیری از بیماری های سوتغذیه ضروری هستند.
- شیرمادر حاوی تمام ویتامین های مورد نیاز برای حمایت از سلامتی کودک شما در هنگام رشد است.
- با این حال ، اگر برخی از محدودیت های رژیم غذایی را دنبال کنید، ممکن است مقدار ویتامین D، فولیک اسید یا ویتامین B6 در بدن کمتر باشد.
مواد معدنی:
- مانند ویتامین ها، شیرمادر نیز مملو از مواد معدنی است که بدن کودک شما برای رشد نیاز دارد.
- این مواد شامل آهن، روی، کلسیم، سدیم، کلراید، منیزیم و سلنیوم است.
- از این مواد معدنی برای ساختن استخوان های محکم، تولید گلبول های قرمز و عملکرد مناسب عضلات و اعصاب استفاده می شود.
سخن پایانی
شیرمادر منبع عالی مواد مغذی برای نوزادان است. در حالی که شیرخشک جایگزین ایمن و سالمی برای شیر مادر هست، اما از نظر خصوصیات زیست فعال موجود در شیر مادر کاملاً یکسان نیست.
با پزشک متخصص اطفال و خانواده خود درمورد اینکه آیا شیرمادر گزینه در دسترس شما و کودک شماست صحبت کنید. فقط شما می توانید تصمیم بگیرید که چه چیزی برای فرزند شما مناسب است.
تا زمانی که کودک به اندازه کافی، با شیرمادر یا شیرخشک یا هر دو تغذیه شود، والدین باید احساس خوبی نسبت به تغذیه ای که به بچه های کوچکشان ارائه می دهند داشته باشند.
منابع:
https://www.breastfeeding.asn.au/bfinfo/breastmilk-composition
https://www.medela.com/breastfeeding/mums-journey/breast-milk-composition










