گرمازدگی چیست و چگونه به موقع تشخیص داده می شود؟

در هنگام گرمازدگی چه اتفاقی برای شما می افتد؟

در سال ۱۹۸۵ میلادی داگلاس کاسای ۱۶ ساله در مسابقات امپایر استیت در رشته دو ۱۰۰۰۰ متر شرکت کرد، در حالی که فقط ۲۰۰ متر با خط پایان فاصله داشت، ناگهان روی زمین افتاد دوباره بلند شد اما دوباره زمین خورد، آن به شدت گرما زده شده بود و دمای بدنش به شدت بالا رفته بود. خوشبختانه به دلیل درمان صحیح و فوری آن از یک مرگ حتمی نجات پیدا کرد و بعد از آن باعث شد جان حدود ۱۶۷ ورزشکار دیگر در موقعیت های مشابه نجات داده بشود.

از سربازان قدیمی در میدان های جنگ گرفته تا ورزشکاران امروزی در زمین فوتبال گرمازدگی بر اثر فعالیت زیاد، همیشه موجب نگرانی جدی بوده است. برخلاف گرمازدگی رایج که افراد آسیب پذیر مثل: نوزادان و افراد مسن را تحت تاثیر قرار می دهد، گرمازدگی بر اثر فعالیت زیاد هنگام تمرین شدید در هوای گرم به وجود می آید و یکی از سه عامل اصلی مرگ ورزشکاران و سربازان در حین تمرینات است.
هنگامی که شما در حال ورزش هستید تقریبا ۸۰% انرژی شما به گرما تبدیل می شود که در شرایط معمولی به آن تنش گرمایی قابل جبران می‌گویند، یعنی بدن شما می‌تواند به همان سرعتی که گرما تولید می شود، راهکارهایی مانند تبخیر عرق از شر گرماخلاص بشود.

در تنش گرمایی غیر قابل جبران بدن به دلیل فعالیت بیش از حد یا داشتن دمای بالا در هوای مرطوب نمی تواند به اندازه کافی از شر گرما خلاص بشود و به همین دلیل دمای بدن از سطح عادی بالاتر می‌رود، این کار باعث می شود که پروتئین ها و غشای سلولی آسیب ببینند و سلول هایی را تولید کنند که به طور صحیح کار نمی کنند و این سلول ها شروع به از دست دادن محتویاتشان می کنند. اگر تعداد این سلول ها در بدن افزایش پیدا کند، می‌تواند نتایج مرگباری را در پی داشته باشد. نتایج مانند:

• آسیب کبدی
• ایجاد لخته خون در کلیه ها
• آسیب دستگاه گوارش
• حتی از کار افتادن اندام های حیاتی

خوب چگونه یک گرمازدگی بر اثر فعالیت زیاد را تشخیص بدهیم؟

معیار اصلی برای تشخیص آن داشتن دمای بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد است که با علائم فیزیکی مانند:

• ضربان قلب بالا
• کاهش فشار خون
• تنفس سریع
• و یا علائم اختلال عملکرد سیستم عصبی مانند رفتارهای غیر عادی پرخاشگری و یا غش کردن همراه است.

درمان گرمازدگی

بهترین و مناسب ترین راه برای اندازه گیری دمای بدن دماسنج مقعدی می‌باشد چون بقیه راه های رایج برای این کار مناسب این موقعیت نیستند. همانطور که درمان در حال انجام است مهمترین کاری که باید انجام بدهید این است که اول دمای بدن فرد را پایین بیاورید و بعد آن را به مراکز درمانی منتقل کنید چون بدن انسان فقط می تواند به مدت ۳۰ دقیقه دمای بیش از ۴۰ درجه سانتی‌گراد را قبل از اینکه آسیب سلول ها شروع بشود تحمل کند. بسیار حیاتی و مهم است که فرآیند کاهش دما و خنک کردن بدن بیمار هر چه سریعتر در محل شروع بشود.
بعد از اینکه لباس های ورزشی و یا لباس های محافظتی را از بدن بیمار درآوردید آن را در یک وان پر از آب و یخ قرار بدهید و علائم حیاتی آن را به طور منظم چک کنید اگر این کار ممکن نبود با آب یخ بیمار را خیس کنید و از حوله های خیس برای پوشاندن تمام بدنش استفاده کنید اما قبل از اینکه هر کاری انجام بدهید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. وقتی که منتظر مأموران امداد هستید آرام نگه داشتن مصدوم و سرد نگه داشتن قسمت های بیشتر بدن آن بسیار مهم و حیاتی است. اگر پزشک و یا پرستاری در محل حاضر بود به کمک آن ها فرآیند کاهش دما و خنک کردن بدن بیمار را تا دمای ۳۸ و ۹ دهم درجه سانتی گراد ادامه بدهید.

خورشید با زندگی بخشیدن شناخته می‌شود اما اگر مراقب نباشیم حتی می‌تواند قویترین ما را هم تحت تأثیر قرار بدهد و گاهی باعث مرگ ما هم بشود. دکتر جی جی لوی در سال ۱۸۵۹ میلادی در مورد گرمازدگی بر اثر فعالیت زیاد می نویسد:

گرمازدگی بر اثر فعالیت زیاد در حالی که کاملاً زره پوش است قربانی خودش را بر زمین می زند و جوانی، سلامتی، قدرت جسمانی هیچ‌کدام نمی‌توانند مانعی بر سر راه او باشند. اگرچه این نوع گرمازدگی یکی از سه دلیل اصلی مرگ ورزشکاران در مسابقات ورزشی است اما با مراقبت اصولی و درست جان ورزشکاران در ۱۰۰ درصد موارد می‌تواند نجات داده شود.